Λογαριασμός Μέλους

Back to Top

Το Χρονοντούλαπο: Η προέλευση της Μαγείας στο D&D – Μέρος Α: Οι αρχαίες ρίζες

Δεν το είχες προγραμματίσει. Σου βγήκε αυθόρμητα, παρά τις προσπάθειες του Dungeon Master (DM) να σε αποτρέψει. «Ο ρόλος του Μάγου είναι δύσκολος για πρωτάρη» σου είχε πει, αλλά εσύ ήσουν αποφασισμένος. Τώρα, μερικούς μήνες αργότερα, έχεις εξοικειωθεί πλήρως με τα ξόρκια και τους μηχανισμούς του Μάγου, αλλά ακόμη δεν μπορείς να εμβαθύνεις στα μυστικά πίσω από τις εκπληκτικές δυνατότητες του χαρακτήρα σου. Η επιθυμία  σου να βαπτιστείς στα μυστικά ύδατα του Αποκρυφισμού σε κάνει να ανοίξεις για ακόμα μια φορά τις πύλες του Χρονοντούλαπου… Η δίνη του ανοίγεται μπροστά σου και με ένα τολμηρό σου βήμα ταξιδεύεις μέχρι το αρχαίο Ιράν.

Η προέλευση και ορισμός των λέξεων «Μαγεία» και «Μάγος»

Η Περσική της προέλευση

Η Ανατολή αποτελούσε, ανέκαθεν, την κοιτίδα του Μυστικισμού και δεν είναι αξιοπερίεργο πως ο όρος «Μαγεία», που προέρχεται από την πρωτο-Ινδοευρωπαϊκή λέξη «Magh – Ικανός», φτάνει στην αρχαία Ελλάδα από την Περσία, στα τέλη του 6ου αιώνα π.Χ. Μάλιστα, οι Πέρσες χρησιμοποιούσαν τη λέξη «Magu» για να χαρακτηρίσουν, ανάμεσα σε άλλα, τους θρησκευτικούς λειτουργούς της πυρολατρικής Ζωροαστρικής θρησκείας που συνόδευαν τις στρατιές της περσικής αυτοκρατορίας στην κατακτητική τους πορεία.

Η απεικόνιση των Τριών Μάγων σε βυζαντινό ψηφιδωτό
Απεικόνιση Μάγων

Θυμάστε μήπως τους τρεις Μάγους με τα δώρα τα Χριστούγεννα; Ακριβώς γι’ αυτούς πρόκειται. Ο Ηρόδοτος αναφέρεται χαρακτηριστικά στη δράση τους: «…γιατί το αγριοκαίρι κρατούσε τρεις μέρες· στο τέλος κάνοντας θυσίες και με ψαλμούς μεγαλόφωνους των Μάγων στον άνεμο, κι επίσης θυσιάζοντας στη Θέτιδα και τις Νηρηίδες τον σταμάτησαν την τέταρτη μέρα» (Ηρόδοτος, Βιβλίο 7. 191). Πώς, όμως, ορίζεται σήμερα η «Μαγεία» και ο «Μάγος»;

Ορισμοί της Μαγείας και του Μάγου

Επιστημονική εκδοχή: Ως Μαγεία ορίζεται η απόπειρα του ανθρώπου να αποκτήσει πρόσβαση στις απόκρυφες δυνάμεις που κινούν το Σύμπαν, να τις ελέγξει και να τις διαπλάσει, έτσι ώστε να κυριαρχήσει στο περιβάλλον του.

Μυστικιστική εκδοχή: Η Μαγεία, από μύστες του Εσωτερισμού, ορίζεται ως η μέθοδος εφαρμογής της Θέλησης ή του Λόγου του ανθρώπου πάνω στη φύση και την ύλη. Η φύση, απλά, αναγκάζεται να υπακούσει στην ισχυρή Θέληση του Μάγου, η οποία αποτελεί, πλέον, τον ισχυρότερο νόμο γι’ αυτή.

Ο Μάγος: Τελεστής της Μαγείας είναι ο Μάγος, ο οποίος κατορθώνει να υπερβεί τους περιορισμούς της θνητής και αδύναμης ύπαρξής του και να οικειοποιηθεί δυνάμεις υπερφυσικές και ως συνέπεια απαγορευμένες, αξιοποιώντας ένα μυστικιστικό οπλοστάσιο από ξόρκια, τελετές, μυστικιστικά τέχνεργα (artifacts) και ποικίλα άλλα μέσα που τον φέρνουν σε επαφή με τα Υπερβατικά Μυστήρια του Επέκεινα (ψαρωτικό, έτσι;).

Ποια, όμως είναι η ανάγκη για τη δημιουργία εκτενών και εκλεπτυσμένων συστημάτων μαγείας;

Ο αναγεννησιακός Μάγος

Τα αρχαία μονοπάτια της Μαγείας

Ποια είναι η πηγή της Μαγείας; Τα ερεθίσματα στη ζωή του πρωτόγονου και αρχαίου ανθρώπου ήταν πολλά, όσοι ήταν και οι δρόμοι του στην αναζήτηση υπερβατικών διεξόδων στα προβλήματά του. Ένα μάθημα που μπορεί να πάρει ο δημιουργός μαγικών συστημάτων από την αρχαιότητα είναι πως κάθε λαός ακολούθησε το δικό του μονοπάτι στον Αποκρυφισμό προκειμένου να λύσει τα ιδιαίτερα προβλήματα που τον ταλάνιζαν. Έτσι:

  • Οι πρωτόγονες φυλές κατέφυγαν, ίσως λόγω έλλειψης άλλων μέσων, στον εσωτερικό κόσμο του ανθρώπου (Σαμανισμός ↈ), ανακαλύπτοντας με τη χρήση ουσιών τα βάθη της συνείδησης, τους δρόμους της διαίσθησης και τη σημασία των ονείρων για να θεραπεύσουν, να οδηγήσουν και να εξελιχθούν.
  • Κάποιοι λαοί, που κατοικούσαν σε περιοχές με μεγάλο φυσικό πλούτο, βρήκαν στην Αλχημεία ۞ την υπερφυσική  απάντηση στην αρρώστια, το μέσο αποφυγής του πρόωρου θανάτου και τον τρόπο ενδυνάμωσης του σώματος απέναντι στον υπερβολικό μόχθο.
  • Συγκεκριμένα έθνη, που εξαρτούσαν την ύπαρξή τους από τη σταθερότητα των φυσικών φαινομένων (Αίγυπτος-πλημμύρες του Νείλου), αναζήτησαν να κατευνάσουν και να υποτάξουν τις δυνάμεις της Φύσης δημιουργώντας Θρησκευτικά συστήματα ֎ μεγάλης περιπλοκότητας και αποδίδοντας με τον καιρό μυστικιστικό νόημα στα μεγάλα αινίγματα της ύπαρξης.
  • Άλλες ανθρώπινες κοινότητες, που ζούσαν σε περιοχές επικίνδυνες, θέλησαν να προβλέψουν το μέλλον στρεφόμενες στην Αστρολογία ۝ και αποδίδοντας στους πλανήτες, που περιδιαβαίνουν με σταθερές τροχιές τον νυχτερινό ουρανό, θεϊκές δυνάμεις και δυνατότητες παρέμβασης στα ανθρώπινα.
  • Πέρα, όμως, απ’ τους λαούς και οι ίδιοι οι απλοί άνθρωποι στρέφονταν στην πίστη Αγγελικών ή Δαιμονικών δυνάμεων ۩ για να εξασφαλίσουν, με φυλαχτά και ευχές, μια επιτυχημένη προσωπική πορεία εντός των κοινοτήτων τους ή να τιμωρήσουν με κατάρες τους εχθρούς τους.
Αιγυπτιακή μαγική τελετή
Αστρολογία σε Βαβυλωνιακό ανάγλυφο
Ο Θεός Shamash (Ήλιος)

Αρχαία Μαγικά Συστήματα: Ένας κόσμος έμπλεος Μαγείας

Οι ποικίλες προσεγγίσεις της Μαγείας στα διάφορα συστήματα Παιχνιδιών Ρόλων αντικατοπτρίζουν τις εναλλακτικές προσεγγίσεις διαφόρων εθνικών ομάδων στο θέμα της πρόσβασης σε απόκρυφες πηγές βοήθειας.

Έτσι, κάθε λαός διαμόρφωσε σταδιακά ξέχωρη μαγική παράδοση, ξόρκια και πρακτικές που δημιουργούσαν ένα καλειδοσκόπιο προσεγγίσεων σε προβλήματα που αναζητούσαν άμεση λύση ή έστω πρόσκαιρη ανακούφιση. Έτσι, ο διψασμένος για μαγική γνώση αρχαίος ταξιδιώτης (βλέπε Πυθαγόρας) θα ανακάλυπτε διαφορετικές μυστικιστικές γνώσεις και θεωρίες σε κάθε προορισμό του:

  • Είτε επρόκειτο για τις Αστρολογικές θεωρίες των Βαβυλωνίων στους Ναούς – Ζιγκουράτ τους με τη  ταύτιση των πλανητών με τις Θεότητες – και την ύπαρξη πνευμάτων σε κάθε στοιχείο της Φύσης.
  • Είτε για τα νάματα του Εβραϊκού μυστικισμού στο Ναό του Σολομώντα, όπως η Καμπάλα– ο Μαγικός αριθμός «7» (7 Ουρανοί) – και η ύπαρξη Αγγέλων και Δαιμόνων.
  • Είτε τις μαγικές τελετουργίες των Αιγυπτίων αποτυπωμένες στα Μνημεία τους και τα ξόρκια στις Βίβλους των Νεκρών τους με τη Μαγική γραφή τους (ιερογλυφικά), τη Μαγεία του Απόκρυφου Ονόματος (κάθε θνητό ή αθάνατο ον έχει ένα μυστικιστικό Όνομα, η γνώση του οποίου επιφέρει και τον έλεγχο της βούλησής του) και την Τελεστική (επίκληση της Θεότητας μέσω τελετουργιών).
  • Είτε για τις θεωρίες της μετεμψύχωσης των Ινδών που υιοθέτησαν στην Αρχαία Ελλάδα ο Πυθαγόρας και ο Πλάτωνας (αθανασία της Ψυχής – κύκλος μετενσαρκώσεων).
Ο Ναός του Σολομώντα
Οι κρεμαστοί κήποι της Βαβυλώνας
Κύκλος Μετενσάρκωσης

Ας αφήσουμε όμως την αρχαιότητα στην ησυχία της και ας γυρίσουμε στο παιχνίδι μας.

Είδη Μαγείας

Ιερατική και Απόκρυφη Μαγεία
Η μαγεία στο παιχνίδι μας χωρίζεται σε Ιερατική (Divine) και Απόκρυφη (Arcane). Ας δούμε, λοιπόν, κάποια χαρακτηριστικά που τη συνδέουν με τις ιστορικές πηγές της.

Ιερατική Μαγεία – Divine Magic
Η ιερατική ήταν ανέκαθεν η κοινωνικά αποδεκτή και η πιο συχνά χρησιμοποιημένη μαγεία, ασκούμενη κυρίως μέσω:

  1. Της Προσευχής του ατόμου που επιθυμεί τη βοήθεια του θεού στην πραγματοποίηση μιας επιθυμίας του. Στη πρακτική αυτή ο Ιερέας, που έχει μυηθεί κατάλληλα στα μυστήρια της Θρησκείας, θεωρείται πιο αποτελεσματικός στην επίκληση της Θεϊκής βοήθειας ή στην υλοποίηση της Θείας βούλησης σε περιπτώσεις αμφιβολίας
  2. Της Τελετουργίας, της επίκλησης της βοήθειας του θεού σε μέρη ιερά, παρουσία του ξοάνου-αγάλματός του, συνήθως με τη διεξαγωγή αιματηρών ή μη θυσιών.
  3. Της Εθιμικής Δραματουργίας, της αναπαράστασης της Επιφάνειας – Εμφάνισης του Θεού στον κόσμο (π.χ. πάθη του Χριστού το Πάσχα) για να ελκύσουν την προσοχή του θεϊκού παράγοντα.
Απεικόνιση αρχαίας θυσίας ζώου

Απόκρυφη Μαγεία – Arcane Magic

Προέλευση της λέξης «Arcane»: Η Απόκρυφη Μαγεία στο παιχνίδι μας χαρακτηρίζεται ως «Arcane Magic». Η λέξη «Arcane» είναι λατινική και προέρχεται από το ουσιαστικό «Arca» που σημαίνει κυριολεκτικά το κουτί ή το κιβώτιο, ενώ μεταφορικά έχει τη σημασία του περίκλειστου, απόκρυφου χώρου και του καλά φυλαγμένου μυστικού.

Χαρακτηριστικά της Απόκρυφης Μαγείας: Ο όρος ουσιαστικά αναφέρεται σε μια μορφή μαγείας συχνά απαξιωμένης ή και καταδικαστέας (ανάλογα με την εποχή) που αξιοποιούνταν (και σε κάποιες περιπτώσεις αξιοποιείται ακόμα) για προσωπικούς και όχι για θρησκευτικούς σκοπούς και που τα μέσα και τα αποτελέσματά της επιλέγονται και κατευθύνονται όχι από το Θεό αλλά αποκλειστικά από τον Τελεστή της (Μάγο).

Διαχωρισμοί της Απόκρυφης Μαγείας: Λευκή και Μαύρη Μαγεία
Η Απόκρυφη Μαγεία δεν διέπεται πάντα από τους αυστηρούς ηθικούς κώδικες της αντίστοιχης Ιερατικής. Αποδεχόμενη τις αρχές του Παγκόσμιου Δυισμού, της αναγκαίας συνύπαρξης του καλού και του κακού δίνει την ελευθερία στον Τελεστή να αντλήσει δύναμη τόσο από τη Δαιμονική – Καταστροφική όσο και από την Θεϊκή – Ευεργετική πλευρά του.

Λευκή μαγεία: Ως Λευκή θεωρείται η Μαγεία που αποφέρει ευεργετικούς, θετικούς και θεραπευτικούς σκοπούς. Εξάλλου, αυτό διαφαίνεται και από το Νόμο που διέπει τις ενέργειες του Λευκού Μάγου: «Κάνε αυτό που θέλεις, αρκεί να μην βλάπτει κανέναν», ενώ αν θέλεις να μάθεις περισσότερα για μια σύγχρονη εκδοχή Τελεστών της Λευκής Μαγείας μπορείς να απευθυνθείς στο λήμμα “Wicca”.

Μαύρη Μαγεία: Ως Μαύρη θεωρείται η Μαγεία που ασκείται από Τελεστές παρασυρμένους σε καταχρήσεις από τη ακόρεστη δίψα τους για απόκτηση προσωπικής δύναμης. Οι κατάρες, η επίκληση Δαιμόνων, η δημιουργία δηλητηρίων και η Νεκρομαντεία θεωρούνται αποτέλεσμα μαγικής υπερβολής. Πηγές μιας τέτοιας εκτροπής δεν μπορεί να είναι άλλες από τον εγωισμό, το μίσος, τη λαγνεία, το φόβο ή την υπερβολική φιλοδοξία. Δεν είναι τυχαίος, τέλος, και ο Νόμος της Μαύρης Μαγείας: «Κάνε αυτό που θέλεις, αυτό είναι το σύνολο του νόμου» όπως διατυπώθηκε στο μυστικιστικό μονοπάτι γνωστό ως  «Θέλημα» από τον Μέγα Αποκρυφιστή  Άλιστερ Κρόουλι.

Σύμβολα Μαγικής Προστασίας

Ο Έμπειρος Μάγος (Adept): Ο Έμπειρος Μάγος δεν δεσμεύεται από τις έννοιες της Λευκής ή της Μαύρης Μαγείας, αλλά τις συνδυάζει ισορροπώντας μεταξύ της εξυπηρέτησης των υλικών του αναγκών και της εκπλήρωσης των πνευματικών του αναζητήσεων προκειμένου να υπηρετήσει, για όσο βρίσκεται στην ύπαρξη, τη Δημιουργική Δύναμη του Σύμπαντος.

Η Μαγεία στην Αρχαία Ελλάδα

Πολλές συζητήσεις (που μετατρέπονται συχνά σε αντεγκλήσεις) έχουν γίνει στο D&D για το αν και το πώς μια κοινωνία θα μπορούσε να εντάξει στους κόλπους της τη Μαγεία και τους Μάγους. Μια αντικειμενική προσέγγιση στο ζήτημα αυτό δίνει η εξέταση της αντιμετώπισης της Μαγείας απ’ τους αρχαίους Έλληνες όχι μόνο στη Λογοτεχνία και στη Θρησκεία τους αλλά και στις καρδιές των απλών ανθρώπων που έβλεπαν αυτή και τους φορείς της (Θεουργούς και Γόητες) άλλοτε με σεβασμό και άλλοτε με απαξίωση.

Οι πρώτες εκφάνσεις της Μαγείας στο Δυτικό πολιτισμό
Οι πρώτες αναφορές μαγικών πρακτικών στο Δυτικό πολιτισμό ανάγονται στα έργα του Ομήρου, στην Ιλιάδα και στην Οδύσσεια και ανήκουν αποκλειστικά στη δικαιοδοσία Θεών, Μαγισσών και Τεράτων. Μάλιστα, η Μαγεία στα έργα αυτά είναι τόσο διάχυτη, ώστε οι εκδηλώσεις της να ανταποκρίνονται σε κάθε Σχολή Μαγείας του D&D:

Ο Όμηρος διηγείται τα έργα του
  • Divination: ο Μάντης Τειρεσίας ασκεί Οιωνοσκοπία στην Αυλίδα, μεταφέροντας μήνυμα από τους Θεούς στον Αγαμέμνονα να θυσιάσει την Ιφιγένεια για να τους εξευμενίσει,
  • Enchantment: οι Σειρήνες σαγηνεύουν τους ναυτικούς με το τραγούδι τους,
  • Transmutation: η Κίρκη μεταμορφώνει τους άνδρες του Οδυσσέα σε γουρούνια με το μαγικό ραβδί της,
  • Abjuration: ο Θεός Ερμής δίνει στον Οδυσσέα ένα ειδικό βοτάνι, το «μώλυ», για να αποτρέψει την μεταμόρφωσή του σε γουρούνι από την Κίρκη.
  • Illusion: η Αθηνά αλλάζει την εμφάνιση του Οδυσσέα στην Ιθάκη, για να μπερδέψει τους μνηστήρες.
Ο Οδυσσέας και οι Σειρήνες
Η θυσία της Ιφιγένειας

Τέλος, στα ίδια έργα ο Δίας χρησιμοποιεί τον κεραυνό (Evocation) για επιβάλλει τη θέλησή του, η Αθηνά τηλεμεταφέρεται όπου υπάρχει ανάγκη (Conjuration), ενώ μια ολόκληρη ραψωδία της Οδύσσειας, η Ραψωδία λ με το όνομα «Νέκυια», είναι αφιερωμένη σε μια τελετή επίκλησης των νεκρών (Necromancy) στη χώρα της Κιμμερίας, για να μπορέσει ο Οδυσσέας να μάθει το μέλλον απ’ την ψυχή του νεκρού, πια, Μάντη Τειρεσία.

Τελετή Νεκρομαντείας στην Οδύσσεια

Εκεί σφαχτά ο Ευρύλοχος και ο Περιμήδης φέραν
κι εγώ έσυρα το κοφτερό σπαθί από το πλευρό μου
κι έσκαψα λάκκο ως πήχη μια,
του μάκρου και του πλάτου
Και χύνω ολόγυρα χοές στους πεθαμένους όλους,
πρώτα μελόνερο, ύστερα γλυκό κρασί, και τρίτο
πάλε νερό και με λευκό το πασπαλίζω αλεύρι.
Και λέγοντας πολλές ευχές στ’ αδύναμα κεφάλια
των πεθαμένων, έταξα πως άμα έρθω στο Θιάκι
στείρα δαμάλα διαλεχτή στον πύργο μου θα σφάξω
και πως θ’ ανάψω την πυρά γεμάτη ωραία δώρα,
και χώρια αρνί κατάμαυρο του Τειρεσία θα κόψω,
του κοπαδιού το πιο καλό. Και των νεκρών τα πλήθια
με τάματα και προσευχές θερμοπαρακαλώντας,
πήρα τ’ αρνιά και τα ‘σφαξα στο λάκκο και το αίμα
έτρεχε ολόμαυρο. Άρχισαν οι πεθαμένοι τότες
και μαζεύονταν, οι ψυχές απ’ το Έρεβος το μαύρο.
Ραψωδία  λ, στ. 23-37

Οι θεϊκοί προστάτες της Μαγείας

Στους Φανταστικούς κόσμους του D&D, αλλά και άλλων παιχνιδιών ρόλων πολλοί είναι οι Θεϊκοί προστάτες της Μαγείας είτε πρόκειται για τη Mystra, τον Azuth, την Kiaransalee ή και πολλούς άλλους. Βέβαια, Θεϊκούς προστάτες είχε και η ελληνική Μαγεία, με θεότητες Χθόνιες (της Γης) ή Υποχθόνιες (του Κάτω Κόσμου), όπως οι Ερινύες, ο ψυχοπομπός Ερμής, ο Χάρων, ο Πλούτων, ο Κέρβερος, η Στύγα κλπ.

Η Εκάτη: Σημαντικότερη, όμως, Θεά της Μαγείας στην αρχαιότητα ήταν η Εκάτη, θεά του Φεγγαριού, που λατρεύονταν στα σταυροδρόμια ως κάτοχος των κλειδιών για την πρόσβαση σε νέες περιοχές ή σε μαγικούς κόσμους (π.χ. Κάτω Κόσμος).  Η Εκάτη απεικονίζεται ως τριαδική θεά, με την Άρτεμη να συμβολίζει την εγκόσμια Μαγεία, την Περσεφόνη να αποτελεί την κατ’ εξοχήν θεότητα της υποχθόνιας Μαγείας και τη Σελήνη να φωτίζει και να προΐσταται των ζοφερών νυχτερινών τελετών των Μάγων και των Μαγισσών. Τέλος, η Εκάτη συμβολίζει πρόσθετα και τις τρεις φάσεις Φεγγαριού που με τη σειρά τους συνδέονται οι τρεις εκφάνσεις της Μεγάλης Μητέρας των Νεοπαγανιστών: Νέο Φεγγάρι – Κόρη, Πανσέληνος – Μητέρα και η φθίνουσα φάση του Φεγγαριού  – Γραία.

Η τριαδική Θεά Εκάτη
Σύνδεση της Εκάτης με τις τρεις φάσεις του Φεγγαριού

Η κοινωνική αντιμετώπιση της Μαγείας

Η κοινωνική αντιμετώπιση της μαγείας στους κόσμους μας δεν είναι ομοιόμορφη. Εξάλλου, κάτι τέτοιο είναι φυσικό και συνέβαινε και στα αρχαία χρόνια. Έτσι, σε κλειστές, συντηρητικές κοινωνίες η εξάσκηση της μαγείας για την εξυπηρέτηση προσωπικών στόχων περιφρονιόταν ή ακόμη και καταδικαζόταν απερίφραστα, γεγονός, όμως, που άλλαζε σε περιόδους παγκοσμιοποίησης, όπως η σημερινή.

Παράδειγμα απαξίωσηςΧαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της Αρχαίας Ελλάδας κατά την κλασική περίοδο, όπου ενώ η Ιερατική Μαγεία (Divine Magic) ήταν πλήρως αναγνωρισμένη και αποδεκτή, η Απόκρυφη Μαγεία (Arcane Magic) ήταν απαξιωμένη και θεωρούνταν βέβηλη δραστηριότητα που ασκούνταν από άτομα περιθωριακά και αμόρφωτα.

Παράδειγμα αποδοχής: Όλα αυτά άλλαξαν μετά τις κατακτήσεις του Μεγάλου Αλεξάνδρου και αργότερα της Ρωμαϊκής εποχής, όταν ο παγκόσμιος Ελληνισμός, απαλλαγμένος από τα πρότερα στενά όριά του, μπόρεσε χωρίς περιορισμούς ή προκαταλήψεις να εντρυφήσει στα μυστικιστικά συστήματα της Ανατολής.

Η διάκριση σε Υψηλή και Χαμηλή Μαγεία

Η Μαγεία στο παιχνίδι μας υφίσταται κάποιους διαχωρισμούς, όπως γίνεται εμφανές από την εμβριθή χρήση της από τους Μάγους (Wizards) και από την άλλη την εμπειρική και χρηστική προσέγγισή της από τους Sorcerers και τους Warlocks. Το ίδιο συμβαίνει και στον αρχαίο Αποκρυφισμό της Ελληνιστικής και Ρωμαϊκής Εποχής με το διαχωρισμό της σε Υψηλή ή Υπερβατική Μαγεία και σε Χαμηλή ή Λαϊκή Μαγεία.

Υψηλή Μαγεία – Θεουργία: Η Υψηλή Μαγεία ονομαζόταν την περίοδο αυτή «Θεουργία». Η Θεουργία, σύμφωνα με τους Γνωστικούς Φιλοσόφους, αποσκοπούσε στην αξιοποίηση των μαγικών δυνάμεων αγαθοποιών πνευμάτων (π.χ. Αγγέλων) ως μέσο για την τελειοποίηση του ανθρώπου και την ένωσή του με το Θεό. Οι Λειτουργοί της, γνωστοί ως Θεουργοί (το πρότυπο των Wizards), ήταν άνθρωποι υψηλής μόρφωσης που σέβονταν τον κόσμο ως δημιούργημα μιας Ύψιστης Νοημοσύνης και βρίσκονταν σε πορεία διαρκούς πνευματικού εξαγνισμού. Κατά τη διάρκεια της ζωής τους μάθαιναν 1. να ελέγχουν την ύλη, 2. να την ισορροπούν με το πνεύμα  και 3. να εναρμονίζουν τη Μαγεία τους με τη δημιουργική δύναμη του σύμπαντος.

Ερμής ο Τρισμέγιστος, εμπνευστής της Θεουργίας

Χαμηλή  Μαγεία – Γοητεία: Η Χαμηλή Μαγεία αποκαλούνταν Γοητεία ή Γητεία από το ρήμα «γοώ» που σημαίνει φωνάζω. Η εικόνα που είχαν οι μορφωμένοι της εποχής για τους Τελεστές της, τους Γόητες (το πρότυπο των Sorcerers, των Warlock και των Witches), είναι αυτή των άξεστων και εμπειρικών λειτουργών της Μαγείας που προσπαθούν να υποτάξουν τον υλικό κόσμο στη βούλησή τους, χωρίς, όμως, να έχουν κατανόηση των απαράβατων νόμων που διέπουν την ύπαρξη.

Μαγικές Σφραγίδες (sigils) Γοητείας

Η εξέλιξη της Μαγείας: Πρωθύλη

Δημιουργία Νέας Μαγικής Θεωρίας: Στους φανταστικούς κόσμους του D&D η μαγεία διαποτίζει τόσο έμψυχα υποκείμενα όσο και άψυχα αντικείμενα και μπορεί να χρησιμοποιηθεί ελεύθερα από το Μάγο, εφόσον υπακούει στους περιορισμούς του παιχνιδιού. Η θεωρία αυτή, βέβαια, προήλθε από την αλχημιστική παράδοση των Ερμητικών Φιλοσόφων, που αναζήτησαν την «Πρωθύλη» (Πρώτη Ύλη), την μυθική, αλχημιστική αυτή ουσία που φημολογούνταν 1. πως αποτελεί καταλύτη κάθε μαγικής διαδικασίας και πως 2. επενεργεί πάνω στην ύλη του σύμπαντος, υποτάσσοντάς την στη θέληση του Μάγου.

Οι 7 Αρχές της Ερμητικής Μαγείας
Οι 7 Αρχές της Ερμητικής Μαγείας

Η συνέχισή της Μαγείας μετά την Αναγέννηση: Αστρικό Φως– Magic Weave

Μια ενοποιητική μαγική θεωρία: Την ιδέα αυτή της «Πρωθύλης» μετέφερε στη Δύση ο Ιταλός Ανθρωπιστής Μαρσίλιο Φιτσίνο το 1471, αποκαλύπτοντας το περιεχόμενο του Σμαράγδινου πίνακα του Ερμή του Τρισμέγιστου με τις 13 αρχές της Μαγείας (με πιο χαρακτηριστική τη γνωστή αρχή«Όπως πάνω, έτσι κάτω»). Η επίδραση που άσκησαν οι αρχές αυτές υπήρξε πολύ μεγάλη στη δημιουργία μια ενοποιητικής θεωρίας της Μαγείας. Σύμφωνα με τη θεωρία αυτή, υπάρχει μια Αρχική Ουσία, (το «Αστρικό Φως» του Eliphas Levi) που διαποτίζει τα πάντα και αποτελεί το κύριο εργαλείο του σύγχρονου Μάγου, λειτουργώντας σαν το Weave που περικλείει τον κόσμο ως Μαγικό Υφαντό στον κόσμο του Forgotten Realms.

Φανταστική απεικόνιση του μυθικού Σμαράγδινου Πίνακα

Επίλογος

Εδώ κλείνει το πρώτο μέρος μιας Τριλογίας που αφορά τη γενικότερη λειτουργία της Μαγείας και την προσαρμογή των πρακτικών της στο παιχνίδι μας. Βέβαια, σκοπός μας δεν ήταν μόνο η εμβάθυνση πάνω στη μαγική γνώση αλλά και η ανάδειξη της πλούσιας ελληνικής μαγικής παράδοσης, ώστε να βρει, ενδεχομένως, χώρο κάποια στιγμή και στα τραπέζια μας. Στις ακόλουθες δημοσιεύσεις θα επεκταθούμε και σε άλλα ζητήματα που φωτίζουν τον κόσμο της Μαγείας αλλά και την επίδρασή του στο παιχνίδι μας. Ως τότε…

Εις το επανιδείν!

Βιβλιογραφία
Απουλήιος: «Μεταμορφώσεις» // Ιάμβλιχος: «Περί των Αιγυπτίων Μυστηρίων» // Ερμής ο Τρισμέγιστος: «Άπαντα» – Εκδόσεις Κέδρος // Gonzalez-Wippler: «The Complete Book of Spells, Ceremonies and Magic» // Cavendish R.: «The Black Arts» // Isaac Bonewits: «Real Magic» // Sir James George Frazer: «Golden Bough» και πολλά wiki και pdf που ανάρτησα ως συνδέσμους στο κείμενο.

Χρήστος Κανέλας
Χρήστος Κανέλας
Τακτικό μέλος │ Αναπληρωματικός Γερουσίας

kanelas_1@hotmail.com

Ο Χρήστος θα ήταν σήμερα ακόμη ένας βαρετά προβλέψιμος πιστός της γνωστής θρησκείας: «Πίτσα, Μπύρα, Ολυμπιακός», αν στα μέσα της δεκαετίας του 80 δεν του συνέβαινε ένα συνταρακτικό γεγονός. Σε μια αραχνιασμένη κόγχη της βιβλιοθήκης του σπιτιού του ανακάλυψε ένα μικρό, μαγικό πλασματάκι γνωστό ως «Χόμπιτ», που του κόλλησε το μικρόβιο της φαντασίας και από τότε τον έχασαν τα γήπεδα και τον κέρδισαν οι βιβλιοθήκες. Πολλά χρόνια αργότερα, ως Φιλόλογος πια και ως παθιασμένος παίκτης του D&D, συνάντησε, σε μια του περιπέτεια, και τον κύριο Πίπη και έκτοτε άρχισε να αγαπά τα Γκόμπλιν και να συχνάζει, ως σταθερός θαμώνας, στην όμορφη Ταβέρνα τους.