Το έχεις ακούσει ξανά να πετάγεται σε συζητήσεις για την οργάνωση μίας καινούργιας περιπέτειας, αλλά έχεις σκεφτεί « πφφφ δεν βαριέσαι, φτιάξτε χαρακτήρες και πάμε!». Καλή όλη αυτή η προθυμία και ο ενθουσιασμός να βουτήξεις σε ένα φρέσκο, καινούργιο παιχνίδι, αλλά αυτή η τακτική μπορεί να σε φέρει σε αδιέξοδα τόσο στην αρχή του παιχνιδιού, όσο και στην πορεία του. Ζητήματα που ίσως να είναι πολύ δυσκολότερο να επιλυθούν τότε, παρά αν είχαν συζητηθεί εξαρχής. Και η χειρότερη περίπτωση; Αυτή που αντιλαμβάνεσαι ότι τα ζητήματα είναι άλυτα και πρέπει να διαλυθεί κάτι που εσύ και οι παίχτες σου έχετε ήδη δεθεί και έχετε αφιερώσει χρόνο. Καλύτερα λοιπόν να τεθούν οι βάσεις νωρίς και να χτίσεις μετά πάνω τους. Ακολουθούν 7 σημαντικές συμβουλές για αυτό:
1. Πότε;
Η ονομασία Session 0 υποδεικνύει, ότι προηγείται των υπολοίπων. Είναι αναγκαίο να συμβεί πριν την αρχή της περιπέτειας, αλλά αυτό δεν σε περιορίζει από το να ξανά γίνει όλη αυτή η συζήτηση/“meeting” περί του παιχνιδιού και στην πορεία του. Όταν τα δεδομένα αλλάζουν, εσύ ή οι παίχτες σου έχετε προβληματισμούς, απορίες ή αλλαγή στα θέλω σας , είναι η ώρα για ένα ακόμα Session 0. Άλλωστε αυτά που συζητήσατε εξαρχής είναι η βάση σας, αλλά δεν θεωρούνται δεδομένα για την υπόλοιπη διάρκεια. Όσο για το πρώτο Session 0, καλό θα ήταν να προγραμματιστεί όσο πιο άμεσα και πριν ξεκινήσουν τόσο οι δικές σου οι προετοιμασίες, όσο και των παιχτών σου.
2. H Γνωριμία
Αυτό το βήμα είναι κυρίως χρήσιμο όταν εσύ ή/και οι παίχτες σου δεν έχετε παίξει στο παρελθόν μαζί. Πρότεινέ τους να γνωριστούν μεταξύ τους και μαζί σου, αλλά μην μείνετε στην βάση των ονομάτων και των βασικών πληροφοριών. Πρέπει να γνωριστούν και σαν παίκτες. Θέσε τις ερωτήσεις «Τι είναι αυτό πού σε τράβηξε στα tRPG;”, «Ποιος είναι ο τρόπος που συμπεριφέρεσαι μέσα στο παιχνίδι (βάση στο roleplay, στο combat);”, “Τι είναι αυτό που σου προσφέρει χαρά στο παιχνίδι και κυνηγάς περισσότερο;». Με αυτά θα δημιουργηθεί μια καλύτερη αίσθηση του τί ζητάει ο καθένας και της πιθανής χημείας σας. Επίσης πρέπει να ρωτήσεις τα «σκληρά όρια» των παιχτών, που δεν θα θέλανε να δούνε καθόλου μέσα στο παιχνίδι για προσωπικούς τους λόγους, ώστε να είστε όλοι στην ίδια σελίδα. Θα είναι αμήχανο αν ανακαλυφθεί αργότερα, ότι δεν έχετε κάποια σύνδεση σαν ομάδα και θα πάνε άδικα οι κόποι του καθενός.
3. Τι; Πώς; Πού; Πόσο συχνά;
Οι πρώτες και πιο σημαντικές απορίες. Για τι πρόκειται η περιπέτεια; Δώσε μια σύντομη περίληψη χωρίς spoilers και βάση στο να θέσεις τον τόνο της. Θα εξαρτηθεί και ο τόνος των χαρακτήρων από αυτό. Μαζί με τη περιπέτεια έρχεται πακέτο και το σύστημα που σας εξυπηρετεί και οι κανόνες του. Ρώτησε τους παίκτες αν συμφωνούν με αυτό, πόσο εξοικειωμένοι είναι με το σύστημα και πώς μπορείς να τους βοηθήσεις να ενημερωθούν, για να αποκτήσουν μια μεγαλύτερη άνεση με αυτό.
Ύστερα έρχονται τα οργανωτικά κομμάτια. Αν πρόκειται για δια ζώσης παιχνίδι (χα! Από το 2030 και μετά), πού θα συναντιέστε; Θα υπάρχει σταθερό μέρος; Αν πρόκειται για online παιχνίδι, συζητήστε για τις πλατφόρμες που θα χρησιμοποιείται και τα εργαλεία, καθώς κάποιο από αυτά μπορεί να χρειάζεται κάποια εξήγηση ή εξοικείωση για κάποιον. Και το πιο σημαντικό, κάθε πότε θα παίζετε. Η μη ύπαρξη προγράμματος σε αυτό, είναι ο θάνατος για πάρα πολλές περιπέτειες. Ρώτα με τι συχνότητα υπάρχει άνεση, αν θα είναι κάποια συγκεκριμένη μέρα και για πόσες ώρες θα διαρκεί κάθε session. Επίσης ξεκαθάρισε το χρονικό πλαίσιο που υπολογίζεις ότι θα κρατήσει η περιπέτεια, ώστε να ξέρουν οι παίκτες αν μπορούν να δεσμευτούν σε αυτό. Σίγουρα πάντα θα τυχαίνουν περιστατικά που θα ξεσυγχρονίζουν, αλλά όταν τηρείται πρόγραμμα, όλα ρέουν καλύτερα.
4. Οι τρόποι στο τραπέζι
Μαζεύεστε λοιπόν όλοι είτε από κοντά είτε ηλεκτρονικά. Τι ισχύει όμως για τα table manners? Επιτρέπεται το φαγητό και το ποτό; Το αλκοόλ και το κάπνισμα, βοηθάει η παρεμποδίζει την ροή του παιχνιδιού; Η χρήση ηλεκτρονικών συσκευών καθυστερεί στο παιχνίδι ή βοηθάει στην αναζήτηση κανόνων; Ποιο είναι το μέτρο; Όταν ένας παίκτης αποσπάται θα πρέπει να γίνεται κάποια επισήμανση;
Πρέπει να βάλεις κάποιους ξεκάθαρους κανόνες, όσο αναφορά το να μην διακόπτει ο ένας παίκτης τον άλλο (ειδικά online, που προκαλεί σύγχυση και εκνευρισμό), αλλά και πως δεν πρέπει να μονοπωλεί ένας παίκτης. Παρακίνησε την συζήτηση, για το πόση χρονική καθυστέρηση είναι δεκτή πριν ξεκινήσετε, καθώς και τι θα γίνει στην απρόοπτη απουσία ενός παίκτη. Επίσης το πώς θα γίνεται το ρίξιμο των ζαριών, αν αυτό αποτελεί κάποιο θέμα, και το πώς θα μοιράζεστε πληροφορίες που δεν είναι για τα αυτιά όλων.
Συζητήστε αν χρειάζεστε κάποιο διάλλειμα, ώστε να μην κουράζει το συνεχές παιχνίδι ή να τεθεί ένα όριο στην κουβεντούλα, πριν το παιχνίδι, ώστε αυτή να μην σας στερήσει πολύτιμο χρόνο. Επίσης πολύτιμο χρόνο στερεί και κάποιος που είναι απροετοίμαστος, δεν έχει κάνει το level up και δεν ξέρει τις ικανότητες του χαρακτήρα του. Θα πρέπει να τονιστεί ότι ο κάθε ένας θα πρέπει να αφιερώνει χρόνο να μελετά το χαρακτήρα του, πριν από το session.
5. Οι τρόποι in-game
Κανονίσατε τα εκτός παιχνιδιού, αλλά πρέπει να συζητηθούν και οι τρόποι εντός παιχνιδιού. Καλό θα είναι οι παίκτες να δώσουν μια εικόνα του χαρακτήρα τους, στους υπολοίπους, ώστε οι ομάδα να είναι αρμονική και όχι το θέατρο του παραλόγου, με χαρακτήρες που δεν ανήκουν μαζί και τους «δένει» μόνο το plot. Επίσης, είναι δεκτό από τους υπολοίπους κάποιος να κάνει minmaxing; Ενδιαφέρονται να συμμετέχουν όλοι στο roleplay και στο combat ίσα ή υπάρχει μια αναλογία άνιση, αλλά που καταλήγει να εξυπηρετεί τη ομάδα? Είναι ενοχλητικό αν κάποιος κάνει metagaming, ή μιλάει συχνά out of character; Επίσης, επιτρέπεται η μάχη μεταξύ παιχτών και αν ναι πόσο μακριά επιτρέπεται να φτάσει; Τέλος, πρέπει να διαπιστωθεί αν κάποιοι παίκτες φαίνεται να μην προετοιμάζουν τον γύρο τους, αν παίρνουν πάρα πολύ χρόνο για να αποφασίσουν πώς θα δράσουν και πώς γίνεται να βοηθηθούν αυτοί οι παίχτες και να μειωθεί αυτός ο χρόνος.
6. House rules
Όταν κάτι θέλετε να ξεφύγει από τους κανόνες του συστήματος που παίζεται, ή αν παίζεται κάποιο homebrew σύστημα, θα πρέπει να υπάρχει ομοφωνία. Συζητήστε αλλαγές που ίσως θα θέλατε να κάνετε και πώς θα μπορούσατε να «λυγίσετε» τους κανόνες, ώστε να γίνει το παιχνίδι πιο διασκεδαστικό. Δεν γίνεται όμως, είτε εσύ φίλε DM να αποφασίζεις έναν κανόνα δικό σου και να τον περνάς ασυζητητί στο παιχνίδι, είτε ένα παίκτης να χρησιμοποιήσει περιεχόμενο από τρίτες πηγές, χωρίς πρώτα να έχει γίνει κάποια συζήτηση. Οι κανόνες είναι για να σπάνε, όταν όμως το θέλουν όλοι.
7. Οι δύσκολες ερωτήσεις
Ερωτήσεις που πολύ πιθανόν να εμφανιστούν στη διάρκεια του παιχνιδιού και κάνουν όλους να νιώθουν άβολα. Μπορεί να φαίνονται περιττές στην αρχή ενός παιχνιδιού, αλλά καλύτερα να παρουσιαστούν και αυτά τα ενδεχόμενα. Τί γίνεται στον θάνατο ενός χαρακτήρα; Πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί το συμβάν χωρίς να ξενερώσει ο παίκτης; Τι τακτική πρέπει να ακολουθήσετε σαν ομάδα, όταν ένας παίκτης πάψει να εμφανίζεται πια στο παιχνίδι; Αν όλα αυτά που είχατε θέσει και συζητήσει φαίνεται να μην τηρούνται από κάποιον ή κάποιος κάνει άλλους να νιώθουν άβολα, πώς θα πρέπει να προσεγγιστεί αυτό το άτομο και πόσες ευκαιρίες πρέπει να του δοθούν; Αμήχανες ερωτήσεις όταν ακόμα είναι όλα ρόδινα, αλλά πολύ πιο δύσκολο να αντιμετωπιστούν αργότερα, όταν θα υπάρχει το δέσιμο με το παιχνίδι και τους υπόλοιπους.
Επίλογος
Το Session 0, όσο περιττό και αν ακούγεται πολλές φορές, είναι ένα χρήσιμο εργαλείο στα χέρια σου για να αλλάξεις πλήρως το πώς θα κινηθεί το παιχνίδι. Όλα θα ρέουν όπως πρέπει, χωρίς ενοχλήσεις και προβληματισμούς από εσένα ή τους παίκτες, για το τι θα πρέπει να κάνετε σε κάθε αναποδιά και ασυνεννοησία. Κανένα project, μικρό ή μεγάλο, δεν είναι πετυχημένο χωρίς την απαραίτητη σχεδίαση εκ των προτέρων. Οπότε αποφασίστε ποιους από τους παραπάνω ή δικούς σας κανόνες θα εφαρμόσετε! Με όλα να έχουν ένα πλάνο και συνεννοήσιμους ανθρώπους που εκτιμούν την ανταλλαγή απόψεων, ώστε όλοι να έχουν μία ευχάριστη εμπειρία:
Επιβιβαστείτε για την περιπέτεια!
