Τα περισσότερα tRPG αποτελούνται από μια ισορροπία πλοκής, roleplay και μαχών. Σίγουρα κάθε περιπέτεια και σύστημα είναι διαφορετικά και το βάρος πέφτει περισσότερο σε κάποιο από τα τρία αυτά συστατικά. Ταυτόχρονα δεν μπορείς να αποκλείσεις κανένα από τη συνταγή. Βλέπεις όμως πολλές φορές όταν φτάνει η ώρα της μάχης, το κλίμα να μοιάζει περισσότερο σαν να έχεις βάλει τους παίκτες σου να κάνουν αγγαρεία. Είναι αργό, είναι μονότονο, νιώθετε ότι δεν προωθεί την ιστορία και είναι απλά κάτι που πρέπει να βγει από τη μέση. Μπορεί στο τραπέζι να βλέπεις τον έναν να κοντεύει να τον πάρει ο ύπνος, ενώ άλλοι να έχουν απηύδησει είτε με τους υπόλοιπους που καθυστερούν ή με την αναθεματισμένη διάρκεια του encounter. Θέλεις να ζωντανέψεις τη σκηνή της μάχης και να την κάνεις εξίσου ενδιαφέρουσα με το υπόλοιπο παιχνίδι. Εδώ θα βρεις λοιπόν μερικά tips που θα σε βοηθήσουν σε αυτό!
Να σημειωθεί ότι, πρόκειται για συμβουλές γενικής φύσεως, που μπορούν να εφαρμοστούν σε διάφορα tRPGs, μερικές όμως μπορεί να μην είναι κατάλληλες για συγκεκριμένα συστήματα.
1. Κάνοντας roleplay τη μάχη
Ίσως η πιο προφανής συμβουλή, αλλά ακόμα και οι πιο έμπειροι ξεχνούν πως παίζουν ακόμα ένα παιχνίδι ρόλων. Ενθάρρυνε τους παίκτες σου να περιγράφουν τον γύρο τους (ίσως αφότου μάθουν το αποτέλεσμα των πράξεών τους) και να αφήσουν πίσω το “αν το 17 χτυπάει έκανα 15 damage”. Μια καλή αρχή είναι να μελετήσουν τα όπλα που έχουν στη διάθεσή τους, πώς αυτά θα συμπεριφερόντουσαν σε μια μάχη, πώς θα τα χειριζόντουσαν; Εξίσου με τα ξόρκια, τι εφέ έχουν; Τι χρώμα; Θα μπορούσαν να μεταβληθούν λίγο για χάρη περιγραφής; Βέβαια καλό είναι η περιγραφή να παραμένει σχετικά σύντομη και να μη γράφεται μια μικρή νουβέλα κάθε φορά που κάποιος επιτίθεται, με μερικές εξαιρέσεις ίσως στις σημαντικές μάχες. Επιβράβευσε τους παίχτες που κάνουν προσπάθεια σε αυτό, αλλά μην τιμωρήσεις κάποιον που δεν το καταφέρνει αρκετά καλά ή ντρέπεται.
2. Η σκηνοθεσία της μάχης
Όσον αναφορά τις δικές σου περιγραφές, προσπάθησε να δώσεις ποικιλία και να μην επαναλαμβάνεσαι σε κάθε γύρο. Μελέτα τις ιδιαιτερότητες κάθε πλάσματος, που το κάνουν διαφορετικό. Μία εξίσου καλή προσέγγιση είναι αντί να αφηγήσε τι κάνει καθένας από τους παίκτες, να περιγράφεις τη μετάβαση από τον γύρο του ενός, στον γύρο του επομένου. Περιέγραψε πώς οι πράξεις του προηγούμενου επηρέασαν το σκηνικό, τι ανοίγματα έδωσε αυτό ή τι επικινδυνότητες προκάλεσε, μέσα από τα μάτια του επόμενου. ‘Έτσι «πετώντας του το μπαλάκι» στο να δράσει και να σου περιγράψει τι θα κάνει ο ίδιος. Αντί να είσαι ο αφηγητής, θα είσαι ο κάμεραμαν που απεικονίζει κάθε στιγμή σε μία σκηνή δράσης και πώς συνδέονται. Επίσης, καλή συμβουλή είναι να μην τονίζεις συνεχώς πως απέτυχε κάποιος τη δράση του, αλλά πόσο επιδέξια κατάφερε ο αντίπαλος να την αποφύγει ή να την αποκρούσει. Έτσι δε χαμηλώνεις τον εγωισμό των παιχτών , αλλά «ζωγραφίζεις» τον αντίπαλο σαν αντάξιό τους και όχι απλά τυχερό.
3. Ζάρια και χρόνος
Μια τεχνική συμβουλή, που ίσως κάνει τη μάχη λίγο πιο γρήγορη, αλλά και πιο αγωνιώδης, είναι η ανάλογη διαχείριση των ζαριών. Για εξοικονόμηση χρόνου, τα ζάρια πάντα ρίχνονται μαζί. Αν πρόκειται για πολλές επιθέσεις, ζάρια διαφορετικού χρώματος μπορούν να χρησιμοποιηθούν. Όσο για τα online tabletops, σου επιτρέπουν και κάτι ακόμα πιο αποτελεσματικό, τα macros του character sheet. Έχοντας κάνει μια μικρή προεργασία, με ένα κλικ μπορείς να έχεις μια πλήρη επίθεση όπλου ή ξορκιού με όλους τους απαραίτητους αριθμούς υπολογισμένους.
Εσύ σαν DΜ, μπορείς επιπλέον να έχεις ρίξει κάποια από τα ζάρια από πριν ή όσο παίζουν οι παίκτες το γύρο τους, ώστε να μην καις σε κάθε γύρο επιπλέον φαιά ουσία με υπολογισμούς. Τέλος, για να μην ακούγεται κάθε φορά η ερώτηση «χτυπάει αυτό;», μπορείς μετά την πρώτη επιτυχημένη επίθεση να δώσεις το AC του εχθρού ώστε να είναι σαφές αν κάποια επίθεση είναι επιτυχημένη ή όχι.
4. Η συμπεριφορά του εχθρού
Κάθε εχθρός είναι διαφορετικός. Όποιος εμπλέκεται σε μία μάχη με τους παίκτες, δεν έχει τους ίδιους στόχους, νοημοσύνη, δύναμη ή θέληση για ζωή. Οπότε να μάχονται όλοι το ίδιο, τους κάνει να φαίνονται σαν μία κακογραμμένη άψυχη νοημοσύνη σε ένα παιχνίδι.
Μελέτησε επιγραμματικά τα θέλω κάθε αντιπάλου από αυτή τη μάχη, καθώς και τις στρατηγικές που μπορεί να χρησιμοποιήσει. Μια αγέλη από bandits, που θέλει να κλέψει τον πλούτο των παικτών, δε θα πολεμήσει μέχρι θανάτου αν δει ότι χάνει. Όταν οι εχθροί είναι πολλοί θα χρησιμοποιήσουν στρατηγικές αγέλης, δε θα πάνε στα τυφλά. Κάποια ζώα που πεινάνε, αν καταφέρουν ένα θύμα πιθανόν να αρχίσουν να το τρώνε ή να το τραβήξουν στο καταφύγιό τους, παρά να καθίσουν να τελειώσουν τη μάχη. Ένας νοήμων εχθρός, θα εκμεταλλευτεί τις αδυναμίες των παικτών και θα κάνει παιχνίδια μυαλού. Όταν δέχεται ζημιά από κάποιο μέλος, θα επικεντρωθεί σε αυτό. Το ίδιο αν βλέπει και κάποιον θεραπευτή. Οι εχθροί που θέλουν να είναι αντάξιοι θα παίξουν με το ίδιο καλή ή και καλύτερη στρατηγική με τους παίκτες. Κάθε εχθρός πρέπει να έχει κάποιο στόχο όταν επιτίθεται και να φέρεται αναλόγως, όχι να υπάρχει απλά σαν ένα εμπόδιο για τους παίκτες.
5. Προσαρμόζοντας τους εχθρούς
Είτε τρέχεις κάποια δικιά σου ιστορία είτε κάποια έτοιμη, μπορείς να κάνεις κάποιες αλλαγές στους εχθρούς, ώστε η μάχη να είναι πιο ενδιαφέρουσα. Αυτές οι αλλαγές μπορούν να εξυπηρετούν τόσο την ισορροπία δύναμης, μεταξύ παιχτών και αντιπάλου, αλλά και προσθήκες που θα δώσουν κάποιο flavor. Μπορείς να προσαρμόσεις τους αντιπάλους έτσι ώστε να είναι πιο θεματικοί στην ιστορία, να επιλέξεις τους κατάλληλους αντιπάλους, ώστε οι παίκτες να εκμεταλλευτούν τις καινούργιες τους δυνάμεις ή ακόμη και να βρεις εχθρούς που θα χτυπήσουν στις αδυναμίες τους, με σκοπό να παροτρυνθούν να τις καλύψουν και να γίνουν καλύτεροι.
6. Η Παρουσίαση
Έχεις βρει τον τρόπο να κάνεις τις περιγραφές σου… αλλά πάλι κάτι λείπει. Η φωνή σου είναι μονότονη και ακούγεσαι να βαριέσαι, όσο φαίνεται να βαριούνται και οι παίκτες σου. Εξασκήσου, στο να διαβάζεις διάφορα κείμενα, βάζοντας χρώμα και συναίσθημα στη φωνή σου. Στην αρχή θα σου φαίνεται γελοίο, και ίσως ντρέπεσαι, αλλά θα αποδώσει μέσα στο παιχνίδι. Δεν υπάρχει κάτι που σπάει το immersion περισσότερο από το να μην ακολουθείς το ύφος της μάχης, όπου η αδρεναλίνη είναι έντονη. Προσπάθησε να νιώσεις τι συναισθήματα βγάζει κάθε στιγμή η σκηνή της μάχης και εμπλούτισε τη φωνή σου με αυτά. Θα υπάρξουν στιγμές, θυμού, πανικού, φόβου, θλίψης αλλά και χαράς, και κάθε μία από αυτές πρέπει να εκφραστούν διαφορετικά. Αν θες η μάχη να κρατήσει τους παίκτες σου σε αγωνία, αφηγήσου τι συμβαίνει με την ίδια αγωνία και μετέφερέ τη σε αυτούς.
7. Το περιβάλλον
Μπορεί η μάχη να είναι η άμεση αλληλεπίδραση μεταξύ των παικτών και των αντιπάλων τους, όμως πάντα υπάρχει και ένας τρίτος παράγοντας, το περιβάλλον. Δώσε ζωντάνια και χρώμα στη μάχη με το να δίνεις ρόλο και στο περιβάλλον της. Ο καιρός μπορεί να αλλάξει πολύ την πορεία μίας μάχης αν οι παίκτες βρίσκονται σε κάποιο ιδιαίτερο περιβάλλον, όπως ένα καράβι ή ένα χιονισμένο βουνό. Από την άλλη σε μία αστική σκηνή, οι ανάλογοι περαστικοί θα αντιδράσουν, ίσως πανικοβληθούν ή ίσως βοηθήσουν κάποια μεριά. Δώσε την ευκαιρία τόσο στους παίκτες όσο και στους αντιπάλους να χρησιμοποιήσουν το περιβάλλον με το μέρος τους. Αν κάποιος θέλει να λύσει τον πολυέλαιο σε μία έπαυλη ή να πετάξει άμμο στα μάτια του αντιπάλου του, άστον να το κάνει με τα αντίστοιχα action. Επιβράβευσέ τον ακόμη καλύτερα. Δίνει μια πιο αληθινή υλική υπόσταση στη μάχη και την κάνει πιο διασκεδαστική.
8. Το όριο στον χρόνο
Πρέπει να υπάρχει μία ροή στη μάχη και αυτό ίσως διακοπεί από άτομα που είναι αναποφάσιστα. Κάθε φορά που αλλάζει ο γύρος κάποιου, υπέδειξε στον επόμενο να προετοιμαστεί για όταν έρθει η σειρά του. Ίσως να βοηθήσει ένα χρονικό όριο, ανάλογο ενός μέσου γύρου. Όταν αυτό λήξει πέρασε στον επόμενο παίκτη και είτε μετακίνησε τη σειρά του παίκτη που καθυστερεί είτε προσπέρασέ τον για τον γύρο. Βέβαια, δε μιλάμε για κάποιον καινούργιο παίκτη ή κάποιον που ψάχνει γιατί δεν είναι σίγουρος αν κάτι μπορεί να δουλέψει. Σίγουρα όλοι πρέπει να προετοιμάζονται αλλά να υπάρχει και κάποια κατανόηση. Το θέμα είναι να αποφύγουμε την αναποφασιστικότητα. Επισήμανε στους παίκτες να είναι προετοιμασμένοι και ό,τι απορία έχουν για τις μάχες να τη λύνουν μαζί σου από πριν.
Επίλογος
Ακόμη και με λίγα από τα παραπάνω οι μάχες σου μπορούν να γίνουν πιο «πικάντικες», με καλύτερη ροή και περισσότερο ενδιαφέρον. Μη φοβηθείς να πειραματιστείς μαζί με τους παίχτες σου, έτσι ώστε να είναι όλοι ευχαριστημένοι. Θυμήσου πως ένα RPG είναι κάτι παραπάνω από ένα επιτραπέζιο σε κάθε πτυχή του και μην το επιτρέπεις να «πέσει» σε απλά ρίξιμο ζαριών και ανακοίνωση αποτελεσμάτων. Σίγουρα δε γίνεται να τους καλύψεις όλους πλήρως, άλλωστε σε κάποια άτομα, απλά δεν αρέσουν οι μάχες. Όμως το θέμα είναι να κάνετε το καλύτερο που μπορείτε, ώστε να περνάτε όλοι καλά!